Αγγίζοντας την τελειότητα

Η τελειότητα χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο σαν πανοπλία από το άτομο για να εμποδίσει τον κόσμο να σχολιάσει μια πιθανή ανεπάρκεια του.
Το άτομο σε αυτή την περίπτωση έχει ανεπτυγμένο τον έντονο φόβο της αποτυχίας. Η ανάγκη μας να είμαστε τέλειοι σε ότι κάνουμε είναι ένα ασήκωτο βάρος, το οποίο πολλές φορές κουβαλάμε μαζί μας σε κάθε τι που κάνουμε.

Η πανοπλία της τελειότητας προστατεύει το άτομο από την κριτική και την αποδοκιμασία που μπορεί να προκαλέσουν ενδεχόμενα λάθη του. Πιστεύει ότι μικρά λάθη είναι ικανά να κάνουν τους άλλους να το απορρίψουν.  Είναι ο τρόπος που επιλέγει για να επιζητήσει την αποδοχή.

 Στην πραγματικότητα η τελειοθηρία έχει να κάνει περισσότερο με θέματα εσωτερικής ανασφάλειας παρά με

την τελειότητα. Η Brene Brown στο βιβλίο της Ζήσε τη ζωή σου με τόλμη αναφέρει ότι “Η τελειομανία είναι μια αμυντική κίνηση. Είναι η πεποίθηση ότι, αν τα κάνουμε όλα τέλεια και φαινόμαστε τέλειοι, μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε ή να αποφύγουμε το ενδεχόμενο να βιώσουμε την οδύνη του να μας κατηγορήσουν, να μας κρίνουν ή να μας κάνουν να νιώσουμε ντροπή. Η τελειομανία είναι μια τεράστια και βαριά ασπίδα που σέρνουμε μαζί μας, νομίζοντας ότι θα μας προστατέψει, ενώ στην πραγματικότητα κρυβόμαστε από πίσω της.”

Σε μερικές δραστηριότητες της ζωής σας είναι πιθανό να έχετε επιλέξει να κάνετε το καλύτερο δυνατό και αυτό δεν είναι κακό. Υπάρχουν τομείς της ζωής και επαγγέλματα που απαιτούν τον καλύτερο δυνατό εαυτό σας. Αν για παράδειγμα κατασκευάζετε αεροπλάνα, δεν θα μπορούσατε να απαιτείτε από τον εαυτό σας τίποτα λιγότερο από την τέλεια εκτέλεση των σχεδίων που έχετε στα χέρια σας.  

Η πλειοψηφία όμως των δραστηριοτήτων που καλούμαστε ή θέλουμε να φέρουμε εις πέρας στη καθημερινότητα μας δεν απαιτεί πάντα την τελειότητα, τις περισσότερες φορές, οι δραστηριότητες αυτές είναι αρκετό να γίνονται.

Σε περίπτωση που θέλετε να αγγίξετε την τελειότητα

Η επιδίωξη της τελειότητας σε όλους τους τομείς απαιτεί χρόνο και ο χρόνος είναι το πολυτιμότερο αγαθό που έχετε. Απαιτεί επίσης τρομερή ενέργεια, το σώμα σας θα αντιδράσει επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό και την ψυχολογική σας διάθεση.
Η τελειότητα δεν είναι κάτι εφικτό – θα σας είναι πολύ δύσκολο να τελειώσετε κάτι αφού δεν θα είναι εύκολο να το τελειοποιήσετε ή να το ανεβάσετε στα υψηλά πρότυπα που έχετε στο μυαλό σας. Θα παραβιάζετε προθεσμίες στη προσπάθεια σας να βελτιώσετε αυτό που κάνετε και εντέλει θα σας διακατέχει το αίσθημα της αποτυχίας που τόσο πολύ τρέμετε.
Η μείωση της παραγωγικότητας και σε άλλους τομείς λόγω έλλειψης χρόνου και ενέργειας θα είναι δεδομένη. Θα κρίνετε με αυστηρότητα τον εαυτό σας με αποτέλεσμα να έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Η επιδίωξη της τελειότητας – σε ό,τι κάνετε σε όλους τους τομείς της ζωής σας – σας οδηγεί τελικά στην επιλογή της αδράνειας παρά της πράξης.

Στη καθημερινότητα σας

Αν έχετε μάθει να αποφεύγετε τις δραστηριότητες που είναι πιθανό να σας οδηγήσουν σε αποτυχία, έχετε επίσης μάθει χωρίς να το καταλαβαίνετε να αποφεύγετε τις απολαύσεις αλλά και τις ενδεχόμενες επιτυχίες που θα προέκυπταν από αυτές τις δραστηριότητες.

Είναι καλό να ασχοληθείτε με δραστηριότητες τις οποίες απολαμβάνετε έστω και αν νιώθετε ότι δεν είστε τόσο καλοί σε αυτές. Αν ο στόχος σας είναι η απόλαυση της εκτέλεσης της δραστηριότητας δεν θα σας αγχώνει τόσο η απόδοση σας. Δεν χρειάζεται να είστε τέλειοι για να συμμετέχετε. Σε αρκετές περιπτώσεις η ίδια η συμμετοχή έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία ακόμη και από την ίδια την επιτυχία. Η βελτίωση χωρίς την συμμετοχή δεν είναι δυνατή όπως και η επιτυχία χωρίς βελτίωση είναι σχεδόν πάντα αδύνατη.

Η ενδεχόμενη ήττα σε ένα παιχνίδι ή και η αποτυχία σε κάποια άλλη της μορφή έχουν την δυνατότητα να μας διδάξουν πολύτιμα μαθήματα που είναι ικανά να μας καθοδηγούν σε ολόκληρη μας την ζωή. Αν δεν έχετε ηττηθεί ποτέ είναι λογικό να τρέμετε την αποτυχία. Στον πραγματικό κόσμο όμως δεν υπάρχει ζωή χωρίς ήττες και δυσάρεστα συναισθήματα, για αυτό είναι καλύτερα να σφυρηλατηθείτε με αυτά τα συναισθήματα και να μάθετε να τα διαχειρίζεστε όσο νωρίτερα γίνεται.

Παροτρύνετε τα παιδιά σας να ασχοληθούν με πράγματα για τα οποία δεν έχουν εμπειρία ή που έχουν κάποια εμπειρία αλλά πιστεύουν ότι δεν είναι ικανά, πείτε τους ότι το κάνουν μονάχα για την χαρά της συμμετοχής και την απόλαυση της διαδικασίας.

Στείλτε τους σε απολαυστικές δραστηριότητες όπως είναι η ζωγραφική, η μουσική, ο χορός, στείλτε τους σε δραστηριότητες που δεν έχουν καμιά επιλογή από το να αποτύχουν αρχικά όπως είναι το σκάκι ή το τένις όπου οι ήττες είναι αναπόφευκτες. Μην τους κρίνετε από το αποτέλεσμα αλλά πείτε τους πως είστε περήφανοι για αυτά και αφήστε τα να ωριμάσουν μέσα από την διαδικασία.

Ακούμε συχνά ενήλικα άτομα να λένε για παράδειγμα δεν μπορώ να πάω γυμναστήριο, δεν ξέρω πως γίνονται οι ασκήσεις, δεν ξέρω πως πρέπει να συμπεριφερθώ στον συγκεκριμένο χώρο.  

Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν τα ξέρει όλα – σε κανένα τομέα – και δεν είναι δυνατό να τα μάθει. Είναι σίγουρο ότι αν τελικά αποφασίσετε να κάνετε αυτό που θέλετε να κάνετε – ό,τι και να είναι αυτό –  θα βρείτε εκεί ανθρώπους, που προηγουμένως θα τους θεωρούσατε ειδικούς στον τομέα τους, να ρωτάνε σχετικά απλά πράγματα, χωρίς φόβο και χωρίς έγνοια για το τι θα πει ο κόσμος. Για παράδειγμα στο γυμναστήριο  “πώς γίνεται αυτή η άσκηση;” ή “την κάνω σωστά;” ή “πώς θα μπορούσα να την κάνω καλύτερα;”

Πολλές φορές η επιδίωξη της τελειότητας έχει να κάνει με την ανάγκη μας να γινόμαστε αποδεκτοί και αρεστοί από τους άλλους. Θέλουμε να μας επικροτούν και να μας συμπαθούν. Η γνώμη των άλλων αποκτά μεγαλύτερη σημασία από την δική μας και νιώθουμε ευτυχισμένοι μόνο όταν δεν μας κριτικάρουν και δεν μας κατακρίνουν για τις επιλογές μας. Αυτή η επιδίωξη μας δεν θα μπορούσε ποτέ να επιτευχθεί. Πάντα μα πάντα θα υπάρχουν άτομα που θα μας κατακρίνουν ό,τι και να κάνουμε, είναι κάτι που ξεφεύγει από τα πλαίσια των δυνατοτήτων μας και δεν είναι δυνατό να το ελέγξουμε. Αν εξαρτάται η αυτοπεποίθηση σας από τις γνώμες των άλλων δεν θα είστε ποτέ πραγματικά ευχαριστημένοι από την ζωή σας.

Επομένως η αποτυχία μας τις περισσότερες φορές υπάρχει μονάχα μέσα από την αντίληψη μας για αυτά που λένε οι άλλοι για εμάς. Για το πώς θα έπρεπε να είναι να τα πράγματα και για το πού θα έπρεπε να είχαμε πετύχει.

Τελικά ποια είναι η μεγαλύτερη αποτυχία, να πάτε στον τελικό χορό του σχολείου σας και να σας κρίνουν μερικοί για τον τρόπο που ίσως χορεύετε ή να μην πάτε καθόλου και να περάσετε την ζωή σας σκεπτόμενοι για το τι θα γινόταν αν τελικά είχατε το θάρρος να πάτε;

Είναι σίγουρο ότι η τελειομανία δεν είναι το κλειδί της επιτυχίας αλλά μπορεί να καταστεί το κλειδί της αποτυχίας.

Η τελειότητα που τόσο πολύ επιδιώκετε
– σε μια επίδειξη τραγικής ειρωνείας –  
καταντά να είναι και η μεγαλύτερη σας ατέλεια.

Εν κατακλείδι είναι καλό να τονιστεί ότι είναι διαφορετικό να προσπαθούμε να βελτιωνόμαστε σαν άτομα και είναι διαφορετικό να θέλουμε να είμαστε πάντα και σε όλα τέλειοι. Το πρώτο αποσκοπεί στην προσωπική μας ανάπτυξη και το δεύτερο έχει να κάνει με την αδυναμία μας να ανεχτούμε την παραμικρή ατέλεια σε εμάς αλλά και σε ότι κάνουμε.

Ο τελειομανής ασχολείται κατά κύριο λόγο με το να διατηρήσει την προσωπική του καλή εικόνα παρά με το να βελτιώσει τον εαυτό του.
Ένα μεγάλο μέρος της αυτοβελτίωσης μας και της ανάπτυξης μας σαν άτομα έχει να κάνει με την αποδοχή ότι δεν είμαστε τέλειοι και ότι έχουμε ελαττώματα, τα οποία ναι μεν προσπαθούμε να βελτιώσουμε, αλλά τα αποδεχόμαστε στο βαθμό που δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε. Δεν περιμένουμε οι άλλοι να μας αγαπήσουν γατί είμαστε τέλειοι, αλλά να μας αγαπήσουν για την μοναδικότητα μας και τις αδυναμίες μας. Αυτό φυσικά δεν μας απαλλάσσει από την καθημερινή μας προσπάθεια για αυτοβελτίωση.

Αν θέλετε να αναδημοσιεύσετε κάποιο άρθρο, παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μας.