Κατηγορία: Ψυχολογία

Κατά τον Επίκουρο η Αταραξία, δηλαδή η γαλήνη της ψυχής, αποτελεί την λύτρωση από τις ταραχές και μπορεί να προέλθει με την διατήρηση στη μνήμη των αρχών που αργότερα ονομάστηκαν τετραφάρμακος. Ο Επίκουρος υποστήριζε ότι η σωστή ερμηνεία των φυσικών φαινομένων απομακρύνει την πηγή της ταραχής και του φόβου.  Για τον Επίκουρο, η απόκτηση γνώσης και η σωστή  ερμηνεία του κόσμου αποσκοπεί μονάχα στην επίτευξη της αταραξίας. Ο Επίκουρος ήταν της άποψης ότι η ζωή του ανθρώπου δεν έχει ανάγκη από παραλογισμούς και κενές δοξασίες, αλλά από ζωή χωρίς ταραχές.

Οι τέσσερις αρχές, οι οποίες εμπεριέχονται στην τετραφαρμάκο επιχειρούν να δημιουργήσουν μια σωστή αντίληψη για τους θεούς, τον θάνατο, την ηδονή και τον πόνο. Οι τέσσερις αρχές, όπως βρέθηκαν στον αρχαίο πάπυρο, στην βίλα των παπύρων, είναι οι ακόλουθες: «Άφοβον ο θεός, ανύποπτον ο θάνατος και ταγαθόν μεν εύκτητον, το δε δεινόν ευεκκαρτέρητον» οι οποίες μπορούν να αποδοθούν στα νέα Ελληνικά ως ακολούθως: «Ο θεός δεν είναι επίφοβος, ο θάνατος είναι ανύποπτος και από τη μια το καλό εύκολα αποκτιέται, ενώ από την άλλη το κακό εύκολα αντέχεται».

Πρώτη αρχή: Άφοβον ο θεός

Η θέση του για τον Θεό μπορεί να συνοψιστεί στο ότι: δεν πρέπει να φοβόμαστε τον Θεό γιατί Διαβάστε περισσότερα “Τετραφάρμακος Επίκουρου: 4 Συστατικά Ευτυχίας”

Υπάρχουν πολλά διδάγματα τα οποία μπορούμε να εκμαιεύσουμε από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και από πολλούς φιλοσόφους οι οποίοι θεωρούνται πρώιμοι και στους οποίους δεν έχει αποδοθεί η πρέπουσα σημασία. Ένας τέτοιος φιλόσοφος είναι ο Αρίστιππος ο Κυρηναίος, ο οποίος ήταν μαθητής του Σωκράτη και ιδρυτής της Κυρηναϊκής Ηδονιστικής σχολής. Ο  Αρίστιππος θεωρείται από πολλούς ως ο πατέρας των ηδονιστικών θεωριών, αφού φαίνεται ότι η Κυρηναϊκή σχολή ήταν η πρώτη η οποία μελέτησε με συστηματικό τρόπο τον ηδονισμό και την θέση ότι η Ηδονή είναι το τέλος, ο τελικός σκοπός δηλαδή κάθε πράξης και συλλογισμού. Οι Κυρηναϊκοί με άλλα λόγια θεωρούσαν την ηδονή ως το υπέρτατο αγαθό. Μάλιστα, το όνομα του Αρίστιππου έχει ταυτιστεί με τον ακραίο ηδονισμό.

Δύο βασικά διδάγματα τα οποία μπορεί να υποστηριχθεί ότι πηγάζουν μέσα από την ζωή του Αρίστιππου είναι η μη προσκόλληση μας στις ηδονές και η απόλαυση στον μέγιστο δυνατό βαθμό της παρούσας στιγμής.

Η μη προσκόλληση στις ηδονές μπορεί να φαντάζει ως σχήμα οξύμωρο όταν προέρχεται από τον ιδρυτή του ηδονισμού, όμως αυτή φαίνεται να ήταν η γενικότερη στάση και διδασκαλία του. Όταν ο Αρίστιππος είχε κατηγορηθεί για την σχέση του με τη φημισμένα εταίρα Λαΐδα, τους απάντησε ότι Διαβάστε περισσότερα “Ακραίος ηθικός ηδονισμός και Αρίστιππος”

Φανταστείτε ότι διακατέχεστε από μια αίσθηση απόλυτης ευτυχίας, η οποία σας ήταν εντελώς άγνωστη μέχρι σήμερα. Είστε συνεχώς σε μια κατάσταση έκστασης, ενώ παράλληλα νιώθετε την απόλυτη ηρεμία και τη μέγιστη δυνατή ηδονή. Νιώθετε ότι έχετε τη μέγιστη δυνατή ενέργεια και δύναμη και ο πόνος και οι ενοχλήσεις για εσάς είναι κάτι άγνωστο. Νιώθετε ότι βρίσκεστε σε έναν κόσμο όπου όλα είναι δυνατά και δεν έχετε καμία ανησυχία. Διακατέχεστε από ένα αίσθημα απόλυτης αισιοδοξίας και ελπίδας, νιώθετε ότι η ζωή είναι γεμάτη ευκαιρίες. Όλα τα χρώματα, οι ήχοι και οι μυρωδιές είναι εντονότερα, η αίσθηση της αφής βιώνεται πάντα ευχάριστα και αισθάνεστε ότι η αντίληψή σας έχει επεκταθεί και ανακαλύπτετε συνδέσεις εκεί που ήταν εξαιρετικά δύσκολο να διαφανούν προηγουμένως.

Για να ζήσετε αυτήν την απόλαυση στο διηνεκές, ή αυτό που φαίνεται ότι είναι το διηνεκές – χωρίς όμως να υπάρχει διέξοδος, αφού ο μελλοντικός σας εαυτός δεν θα μπορούσε ποτέ να εγκαταλείψει την μέγιστη ηδονή – θα έπρεπε να πάρετε μόνο ένα μπλε χαπάκι με απόλυτα εγγυημένα αποτελέσματα. Θα το κάνατε;

Ναι ή Όχι!

Η απάντηση στο προηγούμενο ερώτημα ίσως να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αν ασπάζεστε κάποια μορφή της ηθικής θεωρίας του ηδονισμού, όπως είναι ο κλασικός ηδονισμός ή κάποια μορφή ακραίου ηδονισμού.

Τι είναι όμως ο ηδονισμός και πώς σχετίζεται με την μηχανή εμπειρίας του Robert Nozick και το προαναφερθέν νοητικό πείραμα; Βρείτε την απάντηση στο ακόλουθο βίντεο.