Κατηγορία: Ηθική

Κατά τον Επίκουρο η Αταραξία, δηλαδή η γαλήνη της ψυχής, αποτελεί την λύτρωση από τις ταραχές και μπορεί να προέλθει με την διατήρηση στη μνήμη των αρχών που αργότερα ονομάστηκαν τετραφάρμακος. Ο Επίκουρος υποστήριζε ότι η σωστή ερμηνεία των φυσικών φαινομένων απομακρύνει την πηγή της ταραχής και του φόβου.  Για τον Επίκουρο, η απόκτηση γνώσης και η σωστή  ερμηνεία του κόσμου αποσκοπεί μονάχα στην επίτευξη της αταραξίας. Ο Επίκουρος ήταν της άποψης ότι η ζωή του ανθρώπου δεν έχει ανάγκη από παραλογισμούς και κενές δοξασίες, αλλά από ζωή χωρίς ταραχές.

Οι τέσσερις αρχές, οι οποίες εμπεριέχονται στην τετραφαρμάκο επιχειρούν να δημιουργήσουν μια σωστή αντίληψη για τους θεούς, τον θάνατο, την ηδονή και τον πόνο. Οι τέσσερις αρχές, όπως βρέθηκαν στον αρχαίο πάπυρο, στην βίλα των παπύρων, είναι οι ακόλουθες: «Άφοβον ο θεός, ανύποπτον ο θάνατος και ταγαθόν μεν εύκτητον, το δε δεινόν ευεκκαρτέρητον» οι οποίες μπορούν να αποδοθούν στα νέα Ελληνικά ως ακολούθως: «Ο θεός δεν είναι επίφοβος, ο θάνατος είναι ανύποπτος και από τη μια το καλό εύκολα αποκτιέται, ενώ από την άλλη το κακό εύκολα αντέχεται».

Πρώτη αρχή: Άφοβον ο θεός

Η θέση του για τον Θεό μπορεί να συνοψιστεί στο ότι: δεν πρέπει να φοβόμαστε τον Θεό γιατί Διαβάστε περισσότερα “Τετραφάρμακος Επίκουρου: 4 Συστατικά Ευτυχίας”

Υπάρχουν πολλά διδάγματα τα οποία μπορούμε να εκμαιεύσουμε από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και από πολλούς φιλοσόφους οι οποίοι θεωρούνται πρώιμοι και στους οποίους δεν έχει αποδοθεί η πρέπουσα σημασία. Ένας τέτοιος φιλόσοφος είναι ο Αρίστιππος ο Κυρηναίος, ο οποίος ήταν μαθητής του Σωκράτη και ιδρυτής της Κυρηναϊκής Ηδονιστικής σχολής. Ο  Αρίστιππος θεωρείται από πολλούς ως ο πατέρας των ηδονιστικών θεωριών, αφού φαίνεται ότι η Κυρηναϊκή σχολή ήταν η πρώτη η οποία μελέτησε με συστηματικό τρόπο τον ηδονισμό και την θέση ότι η Ηδονή είναι το τέλος, ο τελικός σκοπός δηλαδή κάθε πράξης και συλλογισμού. Οι Κυρηναϊκοί με άλλα λόγια θεωρούσαν την ηδονή ως το υπέρτατο αγαθό. Μάλιστα, το όνομα του Αρίστιππου έχει ταυτιστεί με τον ακραίο ηδονισμό.

Δύο βασικά διδάγματα τα οποία μπορεί να υποστηριχθεί ότι πηγάζουν μέσα από την ζωή του Αρίστιππου είναι η μη προσκόλληση μας στις ηδονές και η απόλαυση στον μέγιστο δυνατό βαθμό της παρούσας στιγμής.

Η μη προσκόλληση στις ηδονές μπορεί να φαντάζει ως σχήμα οξύμωρο όταν προέρχεται από τον ιδρυτή του ηδονισμού, όμως αυτή φαίνεται να ήταν η γενικότερη στάση και διδασκαλία του. Όταν ο Αρίστιππος είχε κατηγορηθεί για την σχέση του με τη φημισμένα εταίρα Λαΐδα, τους απάντησε ότι Διαβάστε περισσότερα “Ακραίος ηθικός ηδονισμός και Αρίστιππος”

Φανταστείτε ότι βρίσκεστε σε ένα σταυροδρόμι, στην ακμή της νιότης σας και προσπαθείτε να αποφασίσετε ποιο από τα δύο μονοπάτια θα διαλέξετε. Ενώ προσπαθείτε να ζυγίσετε τις επιλογές σας, δύο δελεαστικές οντότητες σας προσεγγίζουν. Οι δύο οντότητες προσπαθούν να σας βοηθήσουν να πάρετε την ορθότερη απόφαση. Η πρώτη σας προσφέρει ένα λαμπερό μονοπάτι, γεμάτο από ευκολίες, χωρίς κόπο ή αγώνα, γεμάτο με άμεσες απολαύσεις. Η δεύτερη οντότητα σας δείχνει ένα δρόμο γεμάτο από προκλήσεις, οι οποίες απαιτούν σκληρή προσπάθεια, θυσίες και ιδρώτα. Ποιον δρόμο θα διαλέγατε; Ποιες είναι αυτές οι οντότητες, και τι σχέση έχουν με Ηρακλή, τον Σωκράτη, τον ακραίο ηδονισμό και τον πατέρα του ηδονισμού;

Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα στο έργο του Απομνημονεύματα, ο Σωκράτης προέτρεπε τους μαθητές του να είναι εγκρατείς ως προς την επιθυμία του φαγητού, του ποτού και της λαγνείας. Για αυτό τον λόγο όταν ο Σωκράτης εντόπισε ένα μαθητή του ο οποίος ήταν κάπως ακόλαστος – όπως αναφέρει ο Ξενοφώντας – προσπάθησε να τον μεταπείσει για την αξία της ηδονής. Αυτός ο μαθητής ήταν ο Αρίστιππος ο Κυρηναίος, ο οποίος θεωρείται από πολλούς ως ο πατέρας του ηδονισμού αφού μετά τον θάνατο του Σωκράτη ίδρυσε την φιλοσοφική σχολή του ηδονισμού ή όπως είναι διαφορετικά γνωστή, την Κυρηναϊκή σχολή. Το όνομα του Αρίστιππου έχει ταυτιστεί μάλιστα με τον ακραίο ηδονισμό.

Ο Σωκράτης, αφού εντόπισε, όπως έχουμε αναφέρει, ότι ο Αρίστιππος ήταν επιρρεπής στις εύκολες ηδονές,  επιστράτευσε Διαβάστε περισσότερα “Η ηδονή φλερτάρει τον Ηρακλή – Ο μύθος του Προδίκου”